Ռուսաստանի խաղաղապահ զորախումբը տեղեկություն է տարածել, որտեղ նշում է, թե հանդիպել են Արցախի ու Ադրբեջանի ներկայացուցիչներն ու պայմանավորվել են վերականգնել դեպի Արցախ լիարժեք գազամատակարարումն ու էներգամատակարարումը: Լավ է, անկասկած: Ուշադրության է արժանի, որ դա տեղի է ունենում Ռուբեն Վարդանյանի պաշտոնանկությունից հետո: Ադրբեջանի դիրքորոշումը Վարդանյանի պաշտոնավարման առնչությամբ՝ հայտնի էր: Փաստորեն, արձանագրվում է նրա պաշտոնից հեռանալու առաջին «արդյունքը»: Լաչինի միջանցքը սակայն շարունակում է լինել փակ:
Չի բացառվում, որ մոտ ապագայում կարող է լինել նաև այդ միջանցքի բացում: Այստեղ էական է, թե այդ բացումը տեղի կունենա լոկ Վարդանյանի ազատմա՞ն «հիմքով», թե՞ Արցախի ու Ադրբեջանի ներկայացուցիչների հանդիպումների ընթացքում կլինեն այլ պայմանավորվածություններ, օրինակ հանքերում մոնիտորինգի վերաբերյալ, որի մասին բարձրաձայնում էր Բաքուն իր «էկոակտիվիստներով»: Ի վերջո, Ադրբեջանն ինչ որ քայլերի կգնա, որովհետև կա Հաագայի դատարանի որոշու՞մ, թե՞ որովհետև կա Վարդանյանին պաշտոնից հեռացնելու որոշում: Այս հարցադրումները սակայն թերևս այդքան էլ օգտակար չեն, որքան էլ իհարկե առաջանում են իրադարձությունների բերումով: Օգտակար չեն այն առումով, որ կան իրավիճակը պայմանավորող թերևս առավել ուժեղ և ազդեցիկ գործոններ և այդ առնչությամբ հարցերը, որ կանգնած են հայկական կողմի՝ թե Հայաստանի, թե Արցախի առաջ, այլ են:
Նախ, իհարկե պետք է անել հնարավորը՝ Արցախը մարդասիրական ճգնաժամից դուրս բերելու, դեպի մարդասիրական աղետ ընթացքը կանգնեցնելու համար: Բայց, շատ կարևոր է, որ դա տեղի ունենա ոչ թե այսպես ասած ընթացիկ որոշումներով, այլ դրանք ամրանան հետագայում շանտաժի կրկնությունը բացառող, կամ այդ կրկնության ռիսկը էապես նվազեցնող ինստիտուցիոնալ շարունակություն: Սա անշուշտ մեկօրյա աշխատանք չէ, այլ տևական խնդիր, բայց, եթե դա չկա, ապա որոշակի ժամանակահատված անց Ադրբեջանը կգտնի շանտաժի նոր պատրվակ, կստեղծի՝ օգտվելով աշխարհաքաղաքական իրարանցումից: Այստեղ կարևորագույն խնդիր է մնում Արցախի ներքին կառավարման էֆեկտիվության հարցը, ընդ որում ոչ միայն ռեսուրսների կառավարման, այլ նաև արժեհամակարգային բաղադրիչով: Արտաքին առումով, ինստիտուցիոնալ մեխանիզմների խնդիրը Արցախը բնականաբար ի զորու չէ լուծել միայնակ և այստեղ Հայաստանի ներգրավվածությունը անհրաժեշտություն է: Հաագայի դատարանի վճռի նշանակությունն ըստ էության այստեղ է՝ ինստիտուցիոնալ ավելի երկարաժամկետ գործիքակազմի ձևավորման հարցում: